50 jaar Marchetti

SF.260 stelt leerling-piloten al halve eeuw op de proef

Gesperde wolvenbek, vlijmscherp, felgeel. Kernwoorden die de Marchetti’s SF.260 die in Belgische handen zijn omschrijven. Als je de blinkende toestellen op de flightline in Beauvechain ziet staan, associeer je ze zeker niet onmiddellijk met een halve eeuw aan luchtvaartgeschiedenis. Toch vliegen deze Italiaanse bolides al 50 jaar rond in ons Belgisch luchtruim. 2019, een ideaal moment om  terug te blikken op de geschiedenis van dit iconisch opleidingstoestel van onze Belgische Luchtmacht.

Een nieuw opleidingtoestel voor België

Januari 1969, drie Belgische piloten worden naar de fabriek van SIAI Marchetti in Italië gestuurd om daar het nieuwe lestoestel van Defensie te testen: de SF.260. Na een selectieprocedure kwam deze Italiaanse laagdekker overtuigend als winnaar uit de bus als vervanger voor de SV.4bis van de Antwerpse vliegtuigbouwer Stampe en Vertongen. De Belgische testpiloten zouden zorgen voor enkele aanpassingen aan het ontwerp van Signor Stelio Frati, de ontwerper van het toestel. Het brandstof- en communicatiesysteem werden op punt gesteld. Ook de cockpitlayout werd aangepast naar de wensen van de Luchtmacht. Daarnaast kreeg de laagdekker een groter staartvlak, waardoor het toestel nog beter geschikt zou zijn voor acrobatie.

Opvallende outfits

Doorheen de decennia kon je de Marchetti spotten met verschillende jasjes. Oorspronkelijk werden de toestellen geleverd in camouflage look. De eeuwwisselling gaf aanleiding tot een kleurenschema dat veel beter opviel. Sindsdien zijn de Marchetti’s geel. Voor speciale gelegenheden werden er ook special paints voorzien, zoals voor de verjaardagen of andere opmerkelijke momenten. Zo werden er 7 toestellen onderaan beschilderd met een 2. Dit om de 222.222 vlieguren die de Marchetti’s hadden gevlogen onder de aandacht te brengen. Ben je nu ook de cijfers opnieuw aan het tellen? We hebben toch maar 6 toestellen nodig voor de formatievlucht? Bij Defensie nemen ze geen risico. Er werden er 7 voorzien, in geval er een in panne zou staan.  Voor 50 jaar Marchetti werd ook een nieuw ontwerp voorzien, al werd de tail deze keer niet geschilderd maar gewrapt. Ook voor andere promotionele doeleinden, zoals display flights tijdens airshows, worden de Marchetti’s ingezet. In 1973 al werd het duo displayteam “Swallows” opgericht. Tegenwoordig kent het grote publiek de 5 rode Marchettis als ‘The Red Devils’. 

En nu nog een ‘interne keuken’ story

Er is 1 marchetti waarvan maar weinig spotters een plaatje zullen terugvinden in hun collectie. In 1994 pronkte een roze exemplaar op de apron. Het verhaal krijgen we van één van de drie die in het complot verzeild zat. Francis Prossé werkte samen met zijn collega’s Johan Gheyskens en Marc Roosen bij de afdeling maintenance in de zuidloods in Goetsenhoven. Telkens een toestel 1500 uur had gevlogen moest het vliegtuig op ‘groot onderhoud’. ‘Echelon 5’, om in vaktermen te spreken. Hierbij werd het toestel volledig gedemonteerd en moesten alle onderdelen door de bevoegde vakspecialisten worden nagezien. Francis, die aan de slag was als plaatslager en schilder, zette zijn twee collega’s aan tot creatief denkwerk. Het trio had er niks beter op gevonden dan de Marchetti SF-35 met ongeveer 1495 uur op de teller een nieuw kleurtje te geven. “We deden het voor de lol, maar het toestel was een hype bij de piloten,” lacht Francis, “iedereen wou plots met deze ‘Pink Panter’ de lucht in. Slechts twee of drie piloten viel deze eer te beurt, want het resterende aantal vlieguren was beperkt. Wellicht ben ik één van de enige die het toestel op foto heb. Een beeld dat ik graag deel met de lezers van RateOne.”

• Fuel capacity: 243l
• Engine: Lycoming O540-E4-A5 (260pk)
• Cruise speed: 150 kts

Reportage uit: RateOne editie 06